Tiroid Bezinin Az veya Çok Çalışması » Hipertiroidi Belirtileri

Tiroid bezinin fazla tiroid hormonu salgılamasına “hipertiroidi” denir. Her ne nedenle olursa olsun tiroid hormon fazlalığına ise “tirotoksikoz” denir. Örneğin Hashimoto hastalığında tiroid hormon sentezi artmaz, tiroid hücreleri parçalanıp üretilmiş hormonlar kan dolaşımına geçer ve hipertiroidiye neden olur. Bu tablonun adı da “tirotoksikoz”dur.

Hipertiroidi nedenleri

Basedow Graves hastalığı
Toksik multinodüler guatr
Toksik adenom
Gebelik hipertiroidisi
Fazla iyot alımına bağlı hipertiroidi
Fazla tiroid hormonu alımına bağlı hipertiroidi

(Bu hastalıklar “Zehirli guatr” bölümünde detaylı olarak açıklanacaktır)

Hipertiroidi belirtileri

Hipertiroidi’de T3 ve T4 hormonu yüksek, TSH düşük bulunur. Klinik belirti vermeyen subklinik hipertiroidide ise T3 ve T4 hormonları normal, TSH düşük bulunur. Tanı koymak için anti TPO, anti Tg ve bazı hastalarda TSH reseptör antikoru bakılır.

Hipertiroidi tanısında tiroid hormonlarının yanı sıra tiroid sintigrafisi ve uptake denilen radyoaktif madde tutulumuna bakılır. Tiroiditlerde uptake düşüktür ancak Basedow hastalığı gibi diğer hipertiroidi nedenlerinde uptake yüksektir.

Hipertiroidi belirtileri; halsizlik, sinirlilik, çarpıntı, sıcağa tahammülsüzlük, kilo kaybı, terleme, ishal, nefes darlığı, iştah artmasına karşın zayıflama, adet kanamasında azalmadır. Hastaların bir bölümünde gözlerde dışarı çıkıklık görülebilir.

Hipertiroidi tedavisi

Hipertiroidide ilk tedavi şekli antitiroid iaçların kullanımıdır. Bu ilaçlar tiroid hormonlarının sentezini durdurarak etki ederler. Genellikle Metimazol kullanılır. Bazı özel durumlarda ve gebelerde propiltiourasil kullanılır. Antitiroid ilaçlar yan etkileri nedeni ile ömür boyu kullanılamaz. 6 ay-1 yıllık tedavi sonrası hipertiroidi için kalıcı tedavi planlanır. Kalıcı tedavi hipertiroidinin nedenine göre cerrahi veya atom (radyoaktif iyot) tedavisidir.

Antitiroid ilaçların yan etkileri

Metimazol ve propiltiourasil’in çok önemli yan etkileri vardır. Agranülositoz, toksik hepatit, sarılık, kaşıntı, eklem ağrısı bunlar arasındadır. İlaç kullanımı sırasında hastalar bu etkiler açısından uyarılır.

Periodik zamanlarda karaciğer enzimleri ve kan sayımı ile hastalar takip edilir. Karaciğer enzimleri yükselince ve nötrofil sayısı 1500’ün altına inerse ilaçlar kesilir. İlaçlar kullanılırken boğaz ağrısı ve ateş olursa ilaç derhal kesilir ve takip eden doktora haber verilmelidir.